Wat is het verband tussen de nieuwe ‘Zzp-wet’ en het arbeidsrecht?

Minister van Sociale Zaken en Werkgelegenheid, Karien van Gennip, heeft inmiddels 37 maatregelingen gepresenteerd om de arbeidsmarkt beter in balans te krijgen. Eén van haar doelen is flex werk minder flex te maken en vast werk minder vast. De nieuwe ‘Zzp-wet’ is één van de maatregelingen die de minister wenst door te voeren om de arbeidsmarkt eerlijker te maken en beter in balans te brengen.

Lees meer over de adviezen aan de overheid:

Waarom juist deze regels voor wel of niet zzp?

Minister van Sociale Zaken en Werkgelegenheid, Karien van Gennip (CDA) zegt hierover op de site van de Rijksoverheid:

“We hebben de jurisprudentie (eerdere rechtspraken, red.) uitgeplozen en verduidelijkt en een toetsingskader (=regels, red.) gemaakt of je een dienstverband hebt of zzp’er bent. Deze houdt simpel gesteld in:

• Hoe word je aangestuurd en gecontroleerd? Heb je daar alle vrijheid in of sta je onder leiding van een ander?
• Doe je werk dat structureel gedaan wordt in een organisatie? Een vaste plek in de organisatie heeft? En doe je hetzelfde werk als werknemers in loondienst van de organisatie?
• Of werk je juist zelfstandig, voor je eigen rekening en risico?”

“Met deze verduidelijking kunnen werkgevers en zelfstandigen straks beter uit de voeten. Zonder bij opdrachten een berg jurisprudentie uit te moeten zoeken.”

Let op: Tekst loopt verder onder het blauwe cao-tekstblok

Mogelijke gevolgen van de nieuwe Zzp-wet?

• Boetes voor bedrijven die betrapt worden op het werken met zpp‘ers terwijl dat eigenlijk ‘gewoon’ medewerkers moeten zijn.
• Zzp’ers die eigenlijk geen zzp’ers zijn kunnen een arbeidsovereenkomst claimen. Kortom; dat ze dus in dienst komen bij die werkgever/opdrachtgever. Met als gevolg voor de werkgever: het werkgeverschap met onder andere de afdracht van werkgeverslasten, pensioen, vakantiedagen, loondoorbetaling bij ziekte, etc, etc.
• Meer medewerkers in vaste of tijdelijke dienst met een arbeidsovereenkomst bij bedrijven en organisaties met name in het onderwijs en de zorg.
• Werkgever zullen veel voorzichter zijn met de inhuur van zzp’ers

Wat zijn de kansen voor flexondernemers?

De verwachting is dat veel werkgevers voorzichter zijn om zzp’ers in te huren. Het gevolg hiervan is waarschijnlijk dat werkgevers dan voor tijdelijke klussen, interim opdrachten, vervanging of bij piek en ziek kiezen voor een detacherings- of uitzendbureau in plaats van zzp’ers.

Wat zijn de bedreiging voor flexondernemers?

De nieuwe zzp-wet (Wet V-BAR) is nog niet ingevoerd. Maar de belastingdienst gaat wél vanaf 1 januari 2025 streng controleren op schijnzelfstandigheid van zzp’ers. Voor uitzendbureaus die zzp’ers uitzenden of bemiddelen brengt dit risico’s met zich mee:

1] Arbeidsovereenkomst aannames: De kans dat een zzp’er als werknemer wordt beschouwd, is groter als ze voor langere periodes bij dezelfde opdrachtgever werken. Dit kan leiden tot onverwachte verplichtingen voor uitzendbureaus, zoals het bieden van een vast contract met daarbij hogere werkgeverslasten.

2] Juridische geschillen: De duidelijkere criteria en het rechtsvermoeden van een arbeidsrelatie kunnen leiden tot meer juridische geschillen tussen uitzendbureaus, zzp’ers en opdrachtgevers over de aard van de werkrelatie. Dat kan dus een hoop gedoe opleveren met

3] Administratieve lasten: Uitzendbureaus moeten mogelijk hun administratieve processen aanpassen om aan de nieuwe regelgeving te voldoen en om te kunnen bewijzen dat een zzp’er daadwerkelijk zelfstandig is en niet onder gezag werkt.

Kortom, het is noodzaak voor uitzendbureaus om hun contracten en werkrelaties zorgvuldig te evalueren en vast te leggen om risico’s en extra verplichtingen te vermijden.

Is de nieuwe ‘Zzp-wet’ waterdicht?

Minister van SZW, Karien van Gennip, zegt hierover in het FD van 7 oktober; “…Er blijft altijd een grijs gebied, maar ik denk dat het voor drie groepen veel duidelijker wordt:

• De schijnzelfstandigen die vaak met het rechtsvermoeden al geholpen zijn maar niet altijd.
• Het personeel niet in loondienst, de zgn. Pnillers (Personeel Niet In Loondienst), in de sectoren zorg en onderwijs.
• De echte zelfstandige ondernemers (zzp’ers) die duidelijkheid en zekerheid willen over het ondernemerschap en het aannemen van klussen.”

En de reacties van zzp-organisaties?

Margreet Drijvers, Platform Zelfstandige Ondernemers (PZO) in FD van 7 oktober: “….hiermee ga je echte zelfstandigen om zeep helpen. Interim managen en vervangen als zzp’er wordt zo onmogelijke gemaakt. Het is een stap terug in de tijd.”

Cristel van de Ven, voorzitter Vereniging Zelfstandigen Nederland, in FD  van 7 oktober: “…de conceptwet hanteert een criterium (inbedding, red.) dat juridisch complex en vaag is. Dat zal werkgevers angst aanjagen. En erger nog: de wet is niet te handhaven.”

Cristel van de Ven zegt in het artikel verder dat: ”…een grote groep zelfstandigen bij wie het ondernemerschap geen twijfel bestaat, wordt de dupe. Ze krijgen geen opdrachten meer omdat opdrachtgevers bang zijn achteraf als werkgever aangemerkt te worden. Of ze worden gedwongen om in uitzend- of detacheringsconstructies te werken, wat velen niet willen….. Deze conceptwet raakt zelfstandigen direct in hun bestaansrecht.”

René Dongelmans, Vereniging Zelfstandig Ondernemers in de Zorg, VZOZ in het FD van 21 oktober: “…..deze wet veroorzaakt een zorginfarct.”

Hoe nu verder met de nieuwe wetsvoorstel ‘Zzp-wet’?

De wet is nu nog een concept. Mensen kunnen hun mening hierop geven. Dit heet een internetconsultatie. De periode van internetconsultatie is eind november 2023 afgerond. Veel experts hebben hun mening al gegeven. De eerst reacties zijn niet mis. Er is heel veel kritiek op dit wetsvoorstel.

De verwachting is dat er nog gesleuteld gaat worden aan dit wetsvoorstel. Afwachten dus.

Oh ja, officieel heet het nieuwe nieuwe zzp-wetsvoorstel de Wet Verduidelijking Beoordeling Arbeidsrelaties en Rechtsvermoeden (Wet V-BAR). Maar die benaming mag je wat ons betreft vergeten :-).